Ramadan is a month of goodness and blessings. There is no doubt that Ramadan is an educational school for a believer. The believer makes excellent use of Ramadan and learns many things. Islam has the status of a school, the Qur’an is the book of this school, Muhammad, the Messenger of Allah (PBUH), is the teacher of this school, and Allah (c) is the founder of this school. The Most Compassionate, taught the Quran, created humanity. Ar-Rahman, Verse 1-3. One of the important issues in Islam is the issue of Ramadan.
In the last days of Ramadan, we have to evaluate what we have done during Ramadan. What have we achieved this month?
The first achievement of a Muslim from fasting during the holy month of Ramadan is the training of patience. Allah (c) says Allah is truly with those who are patient. Al-Baqarah, Verse 153. Only those who endure patiently will be given their reward without limit. Az-Zumar, Verse 10. The patient is the one who will receive the greatest reward on the Day of Judgment. The result of patience in the world is the Paradise full of sweetness and blessings in the Hereafter.
The second thing we learn from Ramadan is endurance. Ramadan teaches Muslims how much a human being can endure if he wants to. Ramadan teaches us perseverance in the face of adversity and avoidance of haram and sin. Ramadan tells us that one can resist sinning and keep himself away from what is forbidden if one wants to. Surely those who say, “Our Lord is Allah,” and then remain steadfast, the angels descend upon them,1 ˹saying,˺ “Do not fear, nor grieve. Rather, rejoice in the good news of Paradise, which you have been promised. Fussilat, Verse 30. The reward of those who have persevered against sinning and learned this perseverance from fasting is the Paradise.
Awakening of conscience and compassion for the poor is another lesson we learn from the holy month of Ramadan. With the help of Ramadan, we become aware of the situation of sick and poor people.
Another lesson we learn from the holy month of Ramadan is forgiveness. Ramadan is the month of forgiveness. Allah (SWT) forgives His servants this month, so we, as the servants of Allah (SWT), must strengthen this attribute in ourselves. The reward of an evil deed is its equivalent. But whoever pardons and seeks reconciliation, then their reward is with Allah. He certainly does not like the wrongdoers. Ash-Shuraa, Verse 40. The reward of the one who forgives the other is given by Allah (c).
One of the important topics that Ramadan teaches us is self-cultivation. Whoever fasts the month of Ramadan and his deeds are per the commands of Allah (SWT), Allah (SWT) will forgive his sins, and he will be purified. Allah (c) says: Successful indeed is the one who purifies their soul, Ash-Shams, Verse 9. Successful indeed are those who purify themselves, Al-A’la, Verse 14. By the blessing of the holy month of Ramadan, the fasting people are all cultivated and the most victorious human beings.
Another teaching of Ramadan for Muslims is good morals and good manners. Within a month, when a person has not quarreled or spoken ill of others and is kind to them, it often remains the same for another 11 months. Our dear Prophet had the best morals, and we should follow them and treat people well.
Another teaching of the holy month of Ramadan is gaining the consent of Allah (SWT). All our worships aim to achieve the pleasure of Allah (c). Indeed, Allah was pleased with the believers when they pledged allegiance to you ˹O Prophet˺ under the tree. He knew what was in their hearts, so He sent down serenity upon them and rewarded them with a victory at hand, Al-Fath, Verse 18. When Allah (SWT) is pleased with man, all his problems are solved, and he is successful. Indeed, those who do not expect to meet Us, being pleased and content with this worldly life, and who are heedless of Our signs, Yunus, Verse 7. Allah is pleased with His fasting servant, and He gives him a paradise full of grace and blessings.
Another teaching of Ramadan for us is the good news of going to Paradise from a particular gate. Our dear Prophet announces that a gate of Paradise belongs to the fasting people, and the fasting people enter Paradise through the same gate.
Another teaching of Ramadan for us is to appreciate and be thankful for the blessings that Allah (SWT) has bestowed upon us. When we learn to be grateful, Allah (SWT) increases His blessings upon us. And ˹remember˺ when your Lord proclaimed, ‘If you are grateful, I will certainly give you more. But if you are ungrateful, surely My punishment is severe.’” Ibrahim, Verse 7.
The last lesson of Ramadan is to make us happy. “There are two joys for the fasting person: 1- When he iftar the fast 2- When meeting God.” Indeed, those who do not expect to meet Us, being pleased and content with this worldly life, and who are heedless of Our signs, Yunus, Verse 7.
Conclusion:
Ramadan teaches us the lessons of patience, endurance, compassion, forgiveness, purification of the soul, good morals, gaining the pleasure of Allah (c), the good news of going to Paradise, rejoicing, and achieving happiness.
ماه رمضان ماه خیر و برکت است. هیچ شکی نیست٬ که رمضان برای انسان مومن یک مکتب تربیتی است. انسان مومن از رمضان استفاده اعظم را برده و چیز های زیادی را می آموزد. اسلام حیثیت یک مکتب را دارد٬ قرآن کتاب این مکتب است٬ محمد رسول الله (ص) معلم این مکتب است٬ و الله (ج) بنیان گذار این مکتب است. « الرَّحْمَٰنُ؛ عَلَّمَ الْقُرْآنَ؛ خَلَقَ الْإِنْسَانَ؛ عَلَّمَهُ الْبَيَانَ؛ [خدای] رحمان. قرآن را تعلیم داد. انسان را آفرید؛ به او بیان آموخت.» آیه 3-1 سوره الرحمن. یکی از مسایل مهم در اسلام بحث رمضان است.
در آخرین روز های رمضان٬ ما باید خود را ارزیابی کنیم که در ماه رمضان چی کرده ایم؟ در این ماه چی دست آوردی داریم؟
نخست دست آورد مسلمان از گرفتن روزه ماه مبارک رمضان آموزش صبوری است. الله (ج) میفرمایند: « إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ؛ خدا با صابران است.» آیه 153 سوره بقره. « إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ؛ مزد صابران بىحساب و كامل ادا مىشود.» آیه 10 سوره زمر. صبر کننده ها اشخاصی هستند که روز قیامت اجر نهایت زیادی نصیب شان میشود. نتیجه صبر در دنیا٬ بهشت مملو از ناز و نعمت در آخرت است؛ چون مسلمان بخاطر خداوند صبر میکند.
دومین مسٔله که از رمضان می آموزیم استقامت است. رمضان به مسلمانان می آموزد که یک انسان اگر بخواهد٬ تا چی حد میتواند استقامت داشته باشد. رمضان استقامت در برابر مشکلات٬ و دوری از حرام و گناه را به ما میآموزد. رمضان به ما میفهماند٬ که اگر کسی بخواهد میتواند در مقابل گناه کردن مقاومت کرده٬ و خود را از حرام دور نگه دارد. « إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ؛ بی تردید کسانی که گفتند: پروردگار ما خداست؛ سپس [در میدان عمل بر این حقیقت] استقامت ورزیدند، فرشتگان بر آنان نازل می شوند [و می گویند:] مترسید و اندوهگین نباشید و شما را به بهشتی که وعده می دادند، بشارت باد.» آیه 30 سوره فصلت. پاداش کسانیکه در مقابل گناه کردن استقامت کرده٬ و این استقامت را از روزه گرفتن آموخته آند٬ بهشت است.
بیداری وجدان٬ و همدردی با فقرا٬ درس دیگری است که ما از ماه مبارک رمضان میآموزیم. به کمک رمضان٬ ما از وضعیت انسان های مریض٬ غریب٬ و مسکین آگاه میشویم.
درس دیگری که ما از ماه مبارک رمضان میآموزیم٬ عفو و گذشت است. رمضان ماه عفو است. الله (ج) در این ماه بنده های خود را میبخشد٬ پس ما هم به عنوان بنده های الله (ج) باید این صفت را در خود تقویت نماییم. « وَجَزَاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُهَا ۖ فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ؛ و انتقام بدی (مردم) به مانند آن بد رواست (نه بیشتر) و باز اگر کسی عفو کرده و (بین خود و خصم خود را به عفو) اصلاح نمود اجر او بر خداست، که خدا ستمکاران را هیچ دوست نمیدارد.» آیه 40 سوره شوری. پاداش کسیکه دیگران را میبخشد٬ را الله (ج) خود میدهد.
یکی از موضوعات مهمی که ماه رمضان به ما آموزش میدهد٬ تزکیه نفس است. کسیکه ماه رمضان را روزه گرفته٬ و اعمال او مطابق دستورات الله (ج) بوده است٬ الله (ج) گناه های او را بخشیده٬ و او تزکیه میشود. رسول الله (ص) میفرمایند: «کیسکه ماه رمضان را روزه بگیرد الله (ج) گناهان گذشته او را عفو میکند.» « قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا؛ بی تردید کسی که نفس را [از آلودگی پاک کرد و] رشد داد، رستگار شد.» آیه 9 سوره شمس. « قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّىٰ؛ حقّا فلاح و رستگاری یافت آن کسی که تزکیه نفس کرد.» آیه 14 سوره اعلی. از برکت ماه مبارک رمضان٬ روزه داران همه تزکیه شده٬ و پیروز ترین انسان ها میباشند.
آموزه دیگر رمضان برای مسلمانان اخلاق حسنه ٬و رویه نیک است. در مدت یک ماه وقتی انسان٬ با دیگران دعوا و بد زبانی نکرده و با آنها لطف خوش داشته باشد٬ غالبا٬ ۱۱ ماه دیگر نیز به همان شکل باقی می ماند. پیغمبر عزیز ما بهترین اخلاق داشتند٬ ما نیز باید به پیروی از آنها با مردم رفتار نیکو داشته باشیم.
آموزه دیگر ماه مبارک رمضان٬ کسب رضایت الله(ج) است. تمام عبادات ما به هدف کسب رضایت الله (ج) میباشد. « لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا؛ خدا از مؤمنانی که زیر درخت (معهود حدیبیّه) با تو بیعت کردند به حقیقت خشنود گشت و از وفا و خلوص قلبی آنها آگاه بود که وقار و اطمینان کامل بر ایشان نازل فرمود و به فتحی نزدیک (که فتح خیبر بود) پاداش داد.» آیه 18 سوره فتح. وقتی الله (ج) از انسان راضی باشد همه مشکلات او حل شده٬ و رستگار میباشد. « إِنَّ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّوا بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ؛ البته آنهایی که به لقاء ما دل نسبته و امیدوار نیستند و به زندگی پست دنیا دلخوش و دلبستهاند و آنهایی که از آیات و نشانههای ما غافلند.» آیه 7 سوره یونس. الله٬ از بنده روزه دار خود راضی میباشد٬ و بهشت مملو از ناز و نعمت به او عطا مینماید.
آموزه دیگر رمضان برای ما٬ بشارت وارد شدن به بهشت از دروازه مخصوص است. پیغمبر عزیز ما بشارت میدهد٬ که یک دروازه جنت مربوط روزه داران است٬ و روزه داران از همان دروازه داخل بهشت میشوند.
آموزه دیگر ماه رمضان برای ما٬ قدر شناسی٬ و شکرگذاری از نعماتی است که الله (ج) برای ما ارزانی داشته است. زمانیکه شکرگذاری را یاد گرفتیم٬ الله (ج) نعمات خویش را بر ما زیادتر میکند. «وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ ۖ وَلَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ؛ و (باز به خاطر آرید) وقتی که خدا اعلام فرمود که شما بندگان اگر شکر نعمت به جای آرید بر نعمت شما میافزایم و اگر کفران کنید عذاب من بسیار سخت است.» آیه 7 سوره ابراهیم. شکر کردن باعث میشود که الله (ج) از ما راضی باشد؛ قدر نعمات را بجا می آوریم؛ نعمات زیاد میشود؛ الله (ج) نعمت های خویش را از ما نمیگیرد.
آخرین درس رمضان به ما٬ کسب خوشحالی است. « برای روزه دار دو سرور و خوشحالی است: 1– هنگام افطار 2- هنگام لقاء پروردگار.» « إِنَّ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّوا بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آيَاتِنَا غَافِلُونَ؛ البته آنهایی که به لقاء ما دل نسبته و امیدوار نیستند و به زندگی پست دنیا دلخوش و دلبستهاند و آنهایی که از آیات و نشانههای ما غافلند.» آیه 7 سوره یونس. بهترین عمل صالح روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان است.
نتیجه گیری
رمضان به ما درس صبر٬ استقامت٬ همدردی٬ عفو٬ تذکیه نفس٬ اخلاق حسنه٬ کسب رضایت الله٬ بشارت رفتن به بهشت٬ شکزگذاری٬ و کسب خوشحالی را میدهد.