Al-Fitr Alms – صدقه فطر

124

Completing the fast of a believer depends on the charity of Fitr. Some Muslims may ignore this. However, the Holy Prophet (PBUH) has emphasized that a Muslim must do this charity.

There are different types of charity. The most significant charity is the Zakat. Take from their wealth ˹O Prophet˺ charity to purify and bless them, and pray for them—surely your prayer is a source of comfort for them. And Allah is All-Hearing, All-Knowing. At-Tawbah, Verse 103. An Islamic government is tasked with collecting Zakat from the people.

Fitr almsgiving is an obligation that must be paid. Some scholars consider this alms as Sunnah.

Ordinary almsgiving is the third type of charity. A Muslim should give these alms to the poor.

Al-Fitr charity must be paid before the Eid prayer. We can also pay alms during the holy month of Ramadan. However, after performing the Eid prayer, almsgiving is not accepted as Al-Fitr almsgiving; it is just an ordinary almsgiving.

Prophet Mohammad (PBUH) has said: “I swear by the Allah in whose hand is Muhammad’s soul, the zakat increases the human wealth.

But whatever charity you give, ˹only˺ seeking the pleasure of Allah—it is they whose reward will be multiplied. Ar-Rum, Verse 39. Therefore, how much better it is to pay Zakat in the month of Ramadan to get seventy times more of its reward. The first act that increases human wealth is paying Zakat. The second, thing that increases wealth is paying alms. The example of those who spend their wealth in the cause of Allah is that of a grain that sprouts into seven ears, each bearing one hundred grains. And Allah multiplies ˹the reward even more˺ to whoever He wills. For Allah is All-Bountiful, All-Knowing. Al-Baqarah, Verse 261.

The third thing that increases human wealth is giving a non-interest loan to the Muslim brother. Who is it that will lend to Allah a good loan which Allah will multiply ˹many times over˺ for them, and they will have an honourable reward? Al-Hadid, Verse 11. Lending to the Muslim brother, and trying to work and trade are the factors of economic growth. Therefore, you should not be afraid of giving Zakat, and other alms. Establish prayer, and pay alms-tax. Whatever good you send forth for yourselves, you will ˹certainly˺ find ˹its reward˺ with Allah. Surely Allah is All-Seeing of what you do. Al-Baqarah, Verse 110. A believer who fasts and pays Zakat and alms to the needy receives a great reward from Allah (SWT).

There is a difference between Al-Fitr alms, atonement, fasting ransom, and missed fasting. Al-Fitr alms is paid once a year, during the last week of Ramadan. Al-Fitr alms per person is two kilos of wheat, dates, raisins, or their price. The majority of scholars believe that it is better to buy the same materials for the poor. But the Hanafis believe that it is right if the money for these substances continues to be given to the poor. It is necessary to pay al-Fitr alms of all family members, including adults and children. In today’s societies, the price of food is different, so if a person has the ability, he can pay the cost of two kilos of dates or raisins, and if he does not have enough money, he can pay the price of two kilos of wheat as a charity for the poor.

The ransom of every day of Ramadan is giving two kilos of wheat to the poor. The ransom of fasting is for those who cannot fast. But Fitr alms is paid only once a year (two kilos of wheat or two kilos of raisins). Fitr alms are obligatory on those who have fasted. The atonement for fasting is that if a person intentionally breaks his fast, he must fast for 60 consecutive days or feed 60 poor people. Besides atonement, fasting another 30 days is necessary for those who have intentionally invalidated the fast.

For whom should the Al-Fitr alms be given?

Fitr alms should be given to those who are entitled to receive Zakat. Alms-tax is only for the poor and the needy, for those employed to administer it, for those whose hearts are attracted ˹to the faith˺, for ˹freeing˺ slaves, for those in debt, for Allahs cause, and for ˹needy˺ travellers. ˹This is˺ an obligation from Allah. And Allah is All-Knowing, All-Wise. At-Tawbah, Verse 60. Al-Fitr alms should not be given to those who do not deserve to receive Zakat.

Every worship has wisdom. For example, the wisdom of praying is the health of man. The second benefit of praying is gaining the pleasure of Allah and the forgiveness of sins. In the same way, Zakat has benefits. The wisdom of paying Zakat is to eliminate poverty from society, purify human wealth, increase wealth, and the like. The wisdom of performing Hajj is eliminating arrogance, pride and boasting, discrimination, and the like.

The wisdom of paying the Fitr alms is purifying the fasting. It is not possible that we did not sin while fasting. Paying Al-Fitr alms is necessary to cleanse the imperfections of fasting. Why do we say Istighfar after praying? We have prayed, and then we ask for forgiveness because we ask Allah (SWT) to accept our incomplete worship. The wisdom of paying Al-Fitr alms is the same; we ask Allah (SWT) to accept the worship and fasting that we have taken. When Prophet Ibrahim built the Kaaba, he prayed: And ˹remember˺ when Abraham raised the foundation of the House with Ishmael, ˹both praying, ˺ Our Lord! Accept ˹this˺ from us. You are indeed the All-Hearing, All-Knowing. Al-Baqarah, Verse127.

Who is required to pay alms of Al-Fitr?

It is necessary to pay alms for someone who can afford it. That is, a person has enough wealth to complete the quorum. Each person can pay their Fitr alms, or a family member can pay Fitr alms of all family members. And the best time to pay the Al-Fitr alms is the last week of the holy month of Ramadan.


تکمیل شدن روزه انسان مومن وابسته به صدقه فطر است. شاید بعضی از مسلمانان این موضوع را نادیده بگیرند. اما حضرت رسول الله (ص) تاکید نموده اند٬ که انسان مسلمان باید حتما این صدقه را پرداخت نماید.

صدقه انواع مختلف دارد. بزرگترین صدقه فرض٬ ذکات است. « خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ ۖ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ؛ از اموال آنان صدقه‌اى بگير تا به وسيله آن پاك و پاكيزه‌شان سازى، و برايشان دعا كن، زيرا دعاى تو براى آنان آرامشى است، و خدا شنواى داناست.» آیه 103 سوره توبه. یک حکومت اسلامی مامور است تا از مردم زکات جمع نماید.

پرداخت صدقه فطر نیز فرض میباشد. بعضی از علما پرداختن صدقه فطر را سنت میدانند.

صدقه نوع سوم٬ صدقه های نفلی است. یک مسلمان اختیار دارد که این صدقه را٬ به هر مقداریکه میخواهد٬ به فقرا بدهد.

صدقه فطر باید قبل از ادای نماز عید پرداخته شود. ما میتوانیم در ماه مبارک رمضان نیز آنرا بپردازیم. اما بعد از ادای نماز عید٬ صدقه فطر پذیرفته نشده٬ و صدقه نفلی محاسبه میشود.

حضرت محمد (ص) فرموده اند: «قسم به پروردگاری که نفس محمد در دست اوست ذکات مال و ثروت انسان را افزوده می کند.» «وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ؛ و آنچه را بعنوان زکات می‌پردازید و تنها رضای خدا را می‌طلبید (مایه برکت است؛ و) کسانی که چنین می‌کنند دارای پاداش مضاعف اند.» آیه 39 سوره روم.

دومین چیزی که باعث افزایش ثروت میشود پرداختن صدقات میباشد. «مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ ۗ وَاللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَنْ يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ؛ مثل آنان که مالشان را در راه خدا انفاق می‌کنند به مانند دانه‌ای است که از آن هفت خوشه بروید و در هر خوشه صد دانه باشد، و خداوند از این مقدار نیز برای هر که خواهد بیفزاید، و خدا را رحمت بی‌منتهاست و (به همه چیز) داناست.» آیه 261 سوره بقره.

سومین چیزیکه باعث افزایش ثروت انسان میشود٬ دادن قرض حسنه به برادر مسلمان میباشد. «مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ؛ کیست که به خدا وامی نیکو دهد تا خدا آن را برای او دو چندان کند و او را پاداشی نیکو و باارزش باشد؟» آیه 11 سوره حدید. دادن قرض برای برادر مسلمان٬‌ و تلاش برای کار و تجارت٬ عامل رشد اقتصاد هستند. پس نباید از دادن زکات٬ صدقه فطر٬ و سایر صدقه ها بترسید. «وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ۚ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛ و نماز به پا دارید و زکات بدهید و بدانید که هر چه از اطاعت حق و کار نیکو برای خود پیش می‌فرستید آن را در نزد خدا خواهید یافت، که محققا خداوند به هر کار شما بیناست. »آیه 110 سوره بقره. انسان مومن که روزه گرفته و زکات و صدقات را به نیازمندان میپردازد٬ پاداش زیادی از الله (ج) کسب میکند.

میان صدقه فطر٬ فدیه روزه٬ کفاره روزه٬ و روزه قضا شده٬ تفاوت وجود دارد. صدقه فطر در اخیر رمضان٬‌ یک مرتبه پرداخت میشود. مقدار صدقه فطر هر فرد٬ دو کیلو گندم٬ خرما٬ کشمش٬ یا قیمت آنها میباشد. اکثریت علما به این عقیده هستند که اگر برای فقرا همین مواد خریده شود بهتر است. اما حنفی ها به این باور هستند٬‌ که اگر پول همین مواد همچنان به فقرا داده شود٬ درست است. پرداخت صدقه فطر بالای همه اعضای خانواده اعم از بزرگان و اطفال٬ در صورت توان٬ لازم است. در جوامع فعلی قیمت مواد غذایی متفاوت است٬ لذا اگر شخصی توانایی داشته باشد٬ میتواند قیمت دو کیلو خرما یا کشمش را بپردازد٬ و اگر توان کافی نداشته باشد میتواند قیمت دو کیلو گندم را٬ منحیث صدقه فطر به فقرا بپردازد.

فدیه روزه اینست که٬ معادل هر روز رمضان که یک شخص٬ روزه گرفته نمیتواند باید دو کیلو گندم بپردازد. اما صدقه فطر فقط یک مرتبه (دو کیلو گندم یا دو کیلو کشمش) پرداخته میشود. کفاره روزه٬ اینست که اگر یک شخص روزه خویش را قصدا باطل میسازد٬ باید 60 روز پی در پی روزه گرفته٬‌ و یا 60 فقیر را غذا بدهد. فدیه روزه٬ مخصوص کسانی است که روزه گرفته نمیتوانند. صدقه فطر٬ بالای کسانی واجب است که روزه را گرفته اند. و کفاره روزه بر کسانی لازم است که روزه را قصدا باطل نموده اند.

صدقه فطر روزه برای کی باید داده شود؟

صدقه فطر باید برای کسانی داده شود که مستحق دریافت ذکات هستند. «إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ ۖ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ؛ صدقات، فقط ویژه نیازمندان و تهیدستان [زمین گیر] و کارگزاران [جمع و پخش آن] و آنانکه باید [به خاطر تمایل به اسلام] قلوبشان را به دست آورد، و برای [آزادی] بردگان و [پرداخت بدهی] بدهکاران و [هزینه کردن] در راه خدا [که شامل هر کار خیر و عام المنفعه می باشد] و در راه ماندگان است؛ [این احکام] فریضه ای از سوی خداست، و خدا دانا و حکیم است.» آیه 60 سوره توبه. صدقه فطر برای کسانی که مستحق دریافت ذکات نیستند٬ نباید داده شود. هر عبادت دارای حکمت هایی است. مثلا٬‌ حکمت نماز خواندن٬ صحتمندی انسان است٬ فایده دوم نماز کسب رضای الله (ج) است٬ فایده دیگر نماز بخشیده شدن گناهان است. به همین شکل ذکات نیز دارایی فوایدی میباشد. حکمت های پرداخت ذکات٬ دفع فقر از جامعه٬‌ پاک شدن مال انسان٬‌ افزوده شدن در ثروت٬‌ و امثال آن است. حکمت حج کردن٬ از بین رفتن کبر و غرور و خودستایی٬ تبعیض و امثال آن است.

حکمت صدقه فطر٬ پاک شدن روزه است. ممکن نیست که ما در حالت روزه داشتن گناهی انجام نداده باشیم. بنا٬ صدقه فطر بخاطر پاک شدن نواقص روزه لازم است. چرا بعد از نماز خواندن استغفار میگوییم؟ ما نماز خوانده ایم بعد از آن استغفار میگوییم٬ چون از خداوند میخواهیم عبادت ناقص ما را مورد قبول خود قرار دهد. صدقه فطر نیز به همین شکل است؛ ما از الله (ج) میخواهیم٬ عبادت و روزه یی که گرفته ایم٬ را مورد قبول خود قرار دهد. وقتی حضرت ابراهیم خانه کعبه را بنا میکند دعا میکند: « وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛ و (یاد آر) وقتی که ابراهیم و اسماعیل دیوارهای خانه کعبه را بر می‌افراشتند عرض کردند: پروردگارا (این خدمت) از ما قبول فرما، که تویی که (دعای خلق را) شنوا و (به اسرار همه) دانایی.» آیه 127 سوره بقره.

دادن صدقه فطر بر چی کسی لازم است؟

پرداختن صدقه فطر بر کسی لازم است که توان پرداخت آنرا داشته باشد. یعنی شخص به همان اندازه ثروت داشته باشد که نصاب را کامل نماید. صدقه فطر را هر شخص میتواند خودش پرداخت نماید٬ و یا یک عضو فامیل میتواند صدقه فطر همه اعضای خانواده را بپردازد. و بهترین وقت پرداخت صدقه فطر٬ روز های اخیر ماه مبارک رمضان است.

Tags – Al-Fitr alms, atonement, fasting ransom, missed fasting